Νέμεα 2022: Στα βήματα του Στέφανου Μίλλερ

Τα βήματα του Στέφανου Μίλλερ θα ακολουθήσουν όσοι συμμετάσχουν στα φετινά “Νέμεα”, που θα πραγματοποιηθούν το διήμερο 24-26 Ιουνίου. Πρόκειται για τους αγώνες που αναβίωσε ο σπουδαίος φιλέλληνας, καθηγητής Στέφανος Μίλλερ, που έφυγε από τη ζωή στις 11 Αυγούστου 2021, αφήνοντας πίσω του σπουδαίο έργο και ανεξίτηλο το σημάδι του στην Αρχαία Νεμέα!

Ο Μίλλερ ήρθε στην Νεμέα το 1973 και ξεκίνησε εκεί τις δικές του ανασκαφές. Στην πορεία ωστόσο έγινε κομμάτι της νεμεάτικης γης στην οποία έζησε σχεδόν 50 χρόνια (1973-2021), φέρνοντας στο φως σημαντικά ευρήματα, αλλά και δημιουργώντας από το μηδέν εκδηλώσεις όπως τα Νέμεα.

Ο ιδρυτικός μύθος των Νεμέων Αγώνων συνδέεται με το θάνατο του νηπίου Οφέλτη, γιου του Λυκούργου και της Ευρυδίκης. Όταν γεννήθηκε το μωρό τους, ο Λυκούργος συμβουλεύτηκε το μαντείο των Δελφών για το πώς να διασφαλίσει την υγεία και την ευτυχία του παιδιού του. Η Πυθία προμήνυσε ότι αυτό το αγόρι δεν έπρεπε να ακουμπήσει στη γη προτού μάθει να περπατάει.

Γυρίζοντας στη Νεμέα, ο Λυκούργος ανέθεσε τη φροντίδα του γιου του σε μία σκλάβα, την Υψιπύλη. Καιρό αργότερα, πέρασαν από τη Νεμέα οι Επτά επί Θήβας, καθ’ οδόν από το Άργος προς τον όλεθρό τους. Όταν αυτοί ζήτησαν από την Υψιπύλη νερό να πιουν, η τροφός άφησε τον Οφέλτη σε ένα στρώμα από αγριοσέλινο, όπου ένα φίδι σκότωσε το παιδί, επαληθεύοντας την προφητεία. Οι Επτά Στρατηγοί μετονόμασαν τότε το παιδί σε Αρχέμορο (= αρχή του θανάτου) και τέλεσαν τα Νέμεα ως επιτάφιους αγώνες στη μνήμη του. Η ιστορία απεικονίζεται σε μια σαρκοφάγο Ρωμαϊκής περιόδου από την Κόρινθο.

Κατάλοιπα αυτής της παράδοσης είναι εμφανή στον αρχαιολογικό χώρο της Νεμέας με τη μορφή του Ηρώου του Οφέλτη (όπου βρέθηκε και χάλκινο ειδώλιο του νηπίου) και ενός Ιερού Άλσους από κυπαρίσσια.

Η ίδια παράδοση ενσωματώθηκε και στους αγώνες: οι κριτές φορούσαν μαύρα σε ένδειξη πένθους και το στεφάνι των αγώνων ήταν από αγριοσέλινο. Ο μύθος εξηγεί επίσης τον έλεγχο της περιοχής από το Άργος, την έδρα των Επτά, καθώς και τη μεταφορά των αγώνων εκεί.

Ο Σύλλογος

Ο Σύλλογος για την Αναβίωση των Νεμέων Αγώνων είναι απότοκος της σχεδόν τεσσαρακονταετούς ανασκαφικής προσπάθειας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ στο πανελλήνιο ιερό του Νεμείου Διός στη Νεμέα και του ενθουσιασμού και της προθυμίας των κατοίκων της Νεμέας, που αισθάνονται ότι μπορούν να συνεισφέρουν μια σημαντική υπηρεσία στο σημερινό κόσμο, λόγω της τύχης του να έχουν ρίζες στη Νεμέα. Στη Νεμέα οι αρχαίοι Έλληνες πανηγύριζαν αθλητικές θρησκευτικές εορτές, που συναποτελούσαν με εκείνες των Δελφών, της Ισθμίας και της πλέον γνωστής, μέχρι σήμερα, Ολυμπίας, το λεγόμενο κύκλο των ιερών πανελληνίων αγώνων. Σε κάθε έναν από αυτούς τους τέσσερεις τόπους, εναλλάξ κάθε χρόνο και για αρκετό χρονικό διάστημα, μια ιερή εκεχειρία ανέστελλε κάθε πόλεμο και κάθε εχθροπραξία και όλοι οι Έλληνες, δήλωναν παρουσία, αναγνωρίζοντας την κοινή ανθρώπινη υπόστασή τους. Αυτή η παρότρυνση για ειρήνη, μολονότι περιοριζόταν σε λίγες μέρες κάθε χρόνο, είναι η πρώτη που εμφανίζεται στην ιστορία της ανθρωπότητας σε διεθνές επίπεδο συστηματικά και τακτικά. Επομένως, οι ιερές αθλητικές πανηγύρεις στη Νεμέα, την Ολυμπία, τους Δελφούς και την Ισθμία είναι οι κατευθείαν πρόγονοι των Ηνωμένων Εθνών και του Ολυμπιακού Κινήματος. Ως εκ τούτου, το αρχαίο στάδιο που αποκαλύφθηκε στη Νεμέα είναι ένα σημαντικό μνημείο, που συνδέεται ιστορικά με αυτούς τους οργανισμούς. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες έχουν αναδειχθεί σε ένα πολύ ενδιαφέρον και σύνθετο παγκόσμιο γεγονός και αποτελούν σύμβολο των πλέον ευγενών φιλοδοξιών της ανθρώπινης φυλής. Όμως κατέληξαν να αφορούν όλο και λιγότερο σε εκείνους που δεν είναι προικισμένοι για πρωταθλητές. Ο μέσος άνθρωπος, που εμπνέεται από τα μαθήματα ειρήνης των αρχαίων και δελεάζεται από την ιδέα συμμετοχής σε αγώνες, βρίσκει ότι ακόμα και ο ρόλος του θεατή των σύγχρονων Ολυμπιάδων δεν μπορεί να τον ικανοποιήσει. Στο Σύλλογο για την Αναβίωση των Νεμέων Αγώνων πιστεύουμε ότι υπάρχει πεδίο για τη συμμετοχή του μέσου ανθρώπου σε ένα τέτοιο διεθνές αθλητικό γεγονός, όπου όμως ούτε θα καταγραφούν επιδόσεις, ούτε θα απονεμηθούν μετάλλια. Οι αγώνες δρόμου θα πραγματοποιηθούν κατά φύλο και ηλικία και όσοι συμμετάσχουν θα ανταμειφθούν από την καταπόνηση των γυμνών τους ποδιών πάνω στις ίδιες πέτρες και στο ίδιο χώμα που πάτησαν αρχαία πόδια πριν από 2.300 χρόνια και πλέον. Η Έβδομη Νεμεάδα θα πραγματοποιηθεί 24 με 26 Ιουνίου 2022.

Για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τη διοργάνωση και τη σημασία των αγώνων, πατήστε: ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ.

Για να δείτε σκηνές των αγώνων, πατήστε: ΒΗΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ.

Για συμμετοχή, πατήστε: ΤΡΕΞΕ.