Ελικώνας, το βουνό των Μουσών

Σύμφωνα με την αρχαία Ελληνική μυθολογία ο Ελικώνας και ο Κιθαιρώνας. Ο πρώτος ήταν καλός και περιποιητικός προς τους γονείς του, ενώ ο δεύτερος ήταν άγριος, βάρβαρος και πλεονέκτης. Ο μοχθηρός Κιθαιρώνας ζήλευε υπερβολικά τον όμορφο Ελικώνα και ζητούσε ευκαιρία για να του προξενήσει κακό. Κάποτε βρέθηκαν τα δύο αδέλφια σε ένα απόκρημνο σημείο, ενώ περιδιάβαιναν τις ράχες των βουνών της Βοιωτίας. Τότε βρήκε την ευκαιρία ο ζηλόφθονος Κιθαιρώνας και έσπρωξε στον γκρεμό τον Ελικώνα ενώ αυτός ρέμβαζε.

Ο Ελικώνας βρήκε τραγικό τέλος , αλλά οι Θεοί έδωσαν την τελική λύση στο δράμα αυτό, μεταμορφώνοντας τα δύο αδέλφια σε βουνά. Τον μεν Κιθαιρώνα, αυτό το χαμηλό αλλά απότομο όρος, κατέστησαν κατοικία των Ερινύων, δηλαδή των τύψεων, τον δε Ελικώνα το υπερήφανο και όμορφο βουνό το κατέστησαν κατοικία των Μουσών. Γι’ αυτό τον λόγο, οι Μούσες ονομάστηκαν «Ελικωνιάδες. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι οι Μούσες διέμεναν στον Ελικώνα με το δάσκαλό τους, τον Απόλλωνα.

Οι Μούσες ήταν αυτές που έμαθαν την τέχνη του τραγουδιού στον ποιητή Ησίοδο όταν αυτός έβοσκε το κοπάδι του στις κοιλάδες του Ελικώνα. Οι Μούσες ήταν κόρες του Δία και της Μνημοσύνης, προστάτιδες των τεχνών. Συγκεκριμένα, είναι η Καλλιόπη ( Μούσα της Επικής και Ηρωικής Ποιήσεως), η Κλειώ (Μούσα της Ιστορίας), η Ευτέρπη (Μούσα της Αυλητικής Τέχνης), η Ερατώ (Μούσα της Ερωτικής Ποιήσεως), η Πολύμνια (Μούσα της Μιμικής), η Ουρανία (Μούσα της Αστρονομίας), η Τερψιχόρη (Μούσα της Λυρικής Ποιήσεως), η Μελπομένη (Μούσα της Τραγωδίας), η Θάλεια (Μούσα της Κωμωδίας).

Σε μια κορφή του Ελικώνα υπήρχε η περίφημη «Ιπποκρήνη» που δημιουργήθηκε από λάκτισμα του φτερωτού αλόγου Πήγασος. Από το μαγικό νερό της Ιπποκρήνης έπιναν και εμπνέονταν οι Μούσες. Η λατρεία των Μουσών ήταν πολύ διαδεδομένη στην αρχαιότητα και υπήρχαν πολλά ιερά προς τιμήν τους σε όλη την Ελλάδα.

Στις Θεσπιές διοργανώνονταν κάθε τέσσερα χρόνια τα «Μουσεία», γιορτές προς τιμήν των Μουσών. Οι γιορτές διεξάγονταν στο ιερό άλσος των Μουσών, όπου υπήρχε και η ιερή πηγή Αγανίππη, θαυματουργός πηγή, το νερό της οποίας είχε την ιδιότητα να μετατρέπει σε ποιητές αυτούς που το έπιναν. Στα «Μουσεία» συμμετείχαν ποιητές, μουσικοί και αθλητές.

Οι συμμετέχοντες διαγωνίζονταν στη σάλπιγγα, στην επική ποίηση, στην ραψωδία, στην κιθάρα, στον αυλό, στη σατυρική ποίηση και στην υποκριτική τραγωδίας και κωμωδίας. Οι νικητές στεφανώνονταν με κισσό ή ροδοδάφνη που ήταν τα ιερά φυτά των Μουσών