By 
Το στοίχημα των περιβαλλοντολόγων
To άλογο του Πρεβάλσκι ανήκει στα ζώα τα οποία, παρότι είχαν εξαφανισθεί και υπήρχαν μόνο σε ζωολογικούς κήπους και καταφύγια, επανήλθαν στο φυσικό τους περιβάλλον. Την αναβίωση ζώων υπό εξαφάνιση έχει πετύχει η επιστημονική κοινότητα, χάρη σε προγράμματα «επανεισαγωγής». Είδη, όπως ο κόκκινος λύκος της Βόρειας Καρολίνας, ο ευρασιατικός κάστορας και το άλογο του Πρεβάλσκι, παρότι είχαν εξαφανισθεί και υπήρχαν μόνο σε ζωολογικούς κήπους και καταφύγια, επανήλθαν στο φυσικό τους περιβάλλον. Οι επιστήμονες αξιοποιούν τη μέθοδο της αναπαραγωγής σε ελεγχόμενες συνθήκες, προτού απελευθερώσουν τα ζώα στη φύση, βοηθώντας έτσι στην αποκατάσταση πληγέντων οικοσυστημάτων και στην ενίσχυση του πληθυσμού των απειλούμενων ειδών. Aποτελεί, όμως, περίπλοκη άσκηση ισορροπίας. «Η επανεισαγωγή ζώων που έχουν εξαφανισθεί στην άγρια φύση και ζουν μόνο σε ζωολογικούς κήπους απαιτεί χρόνια και πολλαπλές φάσεις», είπε στο CNN η περιβαλλοντολόγος του Αυστραλιανού Εθνικού Πανεπιστημίου, Νατάσα Ρόμπινσον.
Πριν πραγματοποιηθεί η επανεισαγωγή ζώου, οι ειδικοί πρέπει να εκτιμήσουν τον βαθμό απειλής που αντιμετωπίζει στο νέο του φυσικό περιβάλλον, τις αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει η εισαγωγή του στην τοπική περιβαλλοντική ισορροπία, αλλά και τον ρόλο που παίζει στο οικοσύστημα, λέει η Ρόμπινσον. Τοποθεσίες, από όπου κάποιο είδος εξαφανίσθηκε σχετικά πρόσφατα, έχουν καλύτερες πιθανότητες να φιλοξενήσουν τα είδη αυτά με επιτυχία ως αποτέλεσμα προγράμματος επανεισαγωγής. «Οσο λιγότερος χρόνος έχει περάσει, τόσο πιο πιθανό είναι το οικοσύστημα που φιλοξενούσε το ζώο αυτό να παραμένει σχετικά αμετάβλητο ευνοώντας την απελευθέρωση άγριου ζώου σε αυτό», αναφέρει η Ρόμπινσον.
Η επανεισαγωγή άγριων ζώων μπορεί να έχει ευνοϊκές επιπτώσεις στο οικοσύστημα, αν και η ταχύτητα με την οποία οι αλλαγές αυτές θα καταγραφούν εξαρτάται από το είδος του ζώου και από το πόση καταστροφή έχει υποστεί το τοπικό οικοσύστημα. Τα φυτοφάγα ζώα μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντική περιβαλλοντική βελτίωση σχετικά γρήγορα. Αυτό διαπίστωσαν Αυστραλοί επιστήμονες που οργάνωσαν την επανεισαγωγή τού σχεδόν εξαφανισμένου μικρού μαρσιποφόρου μπαντικούτ, που μοιάζει με ινδικό χοιρίδιο και ενδημεί στην Αυστραλία και στη Νέα Γουινέα. Το μικρό αυτό τρωκτικό σκάβει στο έδαφος και συλλέγει ξερά φύλλα για να κατασκευάσει την περίτεχνη υπόγεια φωλιά του. Η συνήθειά του αυτή βοηθάει στον καθαρισμό του εδάφους από εύφλεκτα υλικά, περιορίζοντας τον κίνδυνο πυρκαγιών. Την ίδια ώρα, η δραστηριότητα του μπαντικούτ ανανεώνει το έδαφος ανακατεύοντας το χώμα και ευνοώντας την βλάστηση σπόρων.
Ερευνα του 2020 έδειξε ότι η επανεισαγωγή εξαφανισθέντων ζώων αποτελεί έναν από τους αποτελεσματικότερους τρόπους διάσωσης απειλούμενων ειδών. Χωρίς τέτοια προγράμματα, είδη όπως το άλογο του Πρεβάλσκι και το ορτύκι του Γκουάμ δεν θα υπήρχαν σήμερα στην παρθένα φύση. Η μελέτη εκτιμά ότι, μεταξύ 1993 και 2020, περισσότερα από 48 είδη πτηνών και θηλαστικών σώθηκαν από βέβαιη εξαφάνιση και ότι ο ρυθμός απώλειας ειδών θα ήταν τρεις φορές μεγαλύτερος τη χρονική αυτή περίοδο, χωρίς τις παρεμβάσεις αυτές.
Comments