ΚΟΡΙΝΘΙΑ

Δίολκος και Κορινθιακό Αλφάβητο

0

Η ιδέα για τη διάνοιξη της διώρυγας της Κορίνθου, υφίσταται ήδη από την Αρχαϊκή Εποχή (750 π.Χ. έως το 480 π.Χ) και συνδέεται με τον τύραννο της Κορίνθου, Περίανδρο (668 π.Χ. – 584 π.Χ.). Η περίοδος της διακυβέρνησής του, συνδέεται με μια περίοδο καλλιτεχνικής άνθησης και οικονομικής ευμάρειας. Λέγεται όμως, πως τα σχέδιά του εγκαταλείφθηκαν όταν έλαβε τον χρησμό από την Πυθία: «Ισθμόν δε μη πυργούτε μήδ’ ορύσσετε. Ζευς γαρ έθηκε νήσον η κ’ εβούλετο» («Τον Ισθμό ούτε να τον οχυρώσετε, ούτε να τον σκάψετε. Γιατί ο Δίας έφτιαξε νησί, όπου έκρινε σωστό», Ανώνυμος – Παλατινή Ανθολογία XIV, 81). Φυσικά δεν ήταν η Πυθία που εναντιωνόταν στην ιδέα, αλλά το πιθανότερο είναι ότι οι ιερείς των ναών θα έχαναν τα πλουσιοπάροχα αφιερώματα των εμπόρων, οι οποίοι δεν θα είχαν πλέον λόγο να διαμείνουν στην Κόρινθο.Αντί της διάνοιξης διώρυγας, προέκυψε ο δίολκος (απαντάται ωστόσο και στο θηλυκό γένος). Ο δίολκος ήταν ένας ειδικά διαμορφωμένος δρόμος, στρωμένος με πώρινους κυβόλιθους, που έφερε βαθιές και παράλληλες αυλακώσεις για να διασφαλιστεί η σταθερότητα των τροχοφόρων κατασκευών (η «ολκός των νεών»), πάνω στις οποίες οι δούλοι τοποθετούσαν τις τριήρεις.Ο δρόμος αυτός ένωνε τον Κορινθιακό Κόλπο (Ποσειδωνία) με τον Σαρωνικό Κόλπο (παραλία Σχοινούντα, σύμφωνα με τον Στράβωνα), είχε συνολικό μήκος 8χλμ (από τα οποία έχει αποκαλυφθεί 1.5 χλμ, λόγω της δυσχέρειας να προχωρήσει η ανασκαφή, εξαιτίας των επιχώσεων της τομής της διώρυγας) και ακολουθούσε το ανάγλυφο του εδάφους. Για την αποτροπή εκτροχιασμού των πλοίων σε σημεία όπου ο δρόμος είχε επικίνδυνες στροφές, είχαν υψωθεί και ενισχυτικά τοιχάρια.Ο πρώτος ερευνητής που ταύτισε τον αρχαίο δίολκο με αμαξήλατο δρόμο στον οποίο εντόπισε αρματροχιές (σήμερα δεν διασώζονται), κοντά στο χωριό Καλαμάκι (Σαρωνικός Κόλπος), ήταν ο J.G.Frazer (Pausanias’s Description of Greece, 1898, ΙΙΙ, σ.4-8). Ο πρώτος, όμως, ανασκαφέας του διόλκου ήταν ο Νικόλαος Βερδελής, και τοποθετεί την κατασκευή του στα τέλη του 7ου αι. π.Χ. ή στις αρχές του 6ου αι. π.Χ. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τα εγχάρακτα γράμματα του αρχαϊκού, Κορινθιακού αλφαβήτου, που φαίνονται στην φωτογραφία και βρέθηκαν στο δρόμο, δυτικά της οδού του Πορθμείου (Ν. Βερδελής, Ανασκαφή του Διόλκου, ΠΑΕ 1960, πίν. 112).Σημειωτέον, στα επιχώρια αλφάβητα των αρχαϊκών χρόνων, κάποια γράμματα είναι κοινά, κάποια άλλα όμως διαφέρουν σε μεμονωμένα αλφάβητα ή και ομάδες αλφαβήτων (για παράδειγμα στο Αττικό, Κορινθιακό, Ναξιακό κλπ., ο φθόγγος χ αποδίδεται με το γράμμα Χ, ενώ σε άλλα (Βοιωτικό, Ευβοϊκό, Λακωνικό κλπ.), με ένα γράμμα που μοιάζει με το σημερινό Ψ (Πηγή: Όψεις του δημόσιου και ιδιωτικού βίου των αρχαίων Ελλήνων του Άγγελου Π. Ματθαίου).Ο δίολκος, εν κατακλείδι, υπήρξε ένα αξιοθαύμαστο τεχνικό επίτευγμα της αρχαϊκής περιόδου και μάλιστα πολύ πριν τα μεγάλου βεληνεκούς έργα της ρωμαϊκής οδοποιίας. Η ύπαρξη, δε, του Κορινθιακού αλφαβήτου υπό το φως της σύγχρονης ματιάς μας, προκαλεί δέος και γεφυρώνει χιλιάδες χρόνια ιστορίας με το σήμερα, σαν να μην πέρασε μια μέρα.Πηγή και φωτογραφίες: Πρακτικά της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, 1960, Τόμος 115, 136-143, πιν.112, 116.

Σινεμά / Νεα – «Dune»: Τι θα παρακολουθήσουμε στη δεύτερη ταινία – Ο σκηνοθέτης αποκαλύπτει

Previous article

Σύγχρονο σχολικό εξοπλισμό παραλαμβάνει ο δήμος Βέλου Βόχας

Next article

You may also like

Comments

Leave a reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *